Elektrik enerjisinin üretim sisteminden iletim sistemine, iletim sisteminden dağıtım sistemlerine aktarımında önemli ölçüde etkin olan trafo merkezleri (şalt sahaları) gelişmişliğin sembolü olan “elektrik enerjisi arz güvenirliği” açısından oldukça öneme sahip merkezlerdir.
Transformatörlerin öncelikli görevi sorunsuz ve kesintisiz biçimde enerji tedariğini sağlamaktır. Bu sistemlerde oluşacak arızalar işletmeye üretim, zaman ve işçilik kaybı olarak yansıyacaktır. Bu kesintilerden kaynaklı kayıpların azaltılmasının en etkin yöntemi planlı kestirimci bakımlardır. Ayrıca Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının 25.04.2013 tarihli 28628 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan İş Ekipmanlarının Kullanımından Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği gereğince Trafolar, Trafo Anahtarlama Elemanları (O.G. Hücreleri), Akülerin yıllık ölçüm ve periyodik bakımlarının ilgili standartlar ve yönetmelikler çerçevesinde yapılması zorunlu hale getirilmiştir.
Trafolar üretim süreci sonrasında TS EN 60076 standardı çerçevesinde rutin, tip ve özel testlere tabi tutulmaktadırlar. Standatın gerekliliğini sağlayan trafolar kullanılmak üzere sahaya nakledilmektedir. Sahada kullanılan trafoların ömrünün arttırılması ve güvenirliliğinin sağlanması için trafo bakımlarının yıllık periyodik olarak yaptırılması gerekmektedir.
Trafo Çevirme Oran Testi (TTR)
Bir trafonun iki sargısı arasında boştaki gerilimlerinin oranına çevirme oranı adı verilir. Ölçmenin amacı; sipariş spesifikasyonunda verilen boşta gerilim oranlarının doğrulanması, gerek sargıların ve gerekse bağlantıların durumunun belirlenmesi ve varsa sorunların irdelenmesidir. Ölçmeler transformatörün tüm kademelerinde ve tüm fazlarında yerine getirilir.
Trafo Sargı DC Direnç Testi
Transformatör sargı ve terminal bağlantılarının kontrol edilmesi ve hem daha sonraki ölçmelerde referans olarak ve hem de yük kayıplarının referans (örneğin 75 °C) sıcaklığındaki değerlerinin hesaplanmasında kullanılması amacıyla ölçüm yapılır. Sargı dirençleri, doğru akım uygulanarak yapılan bir ölçüm olup sıcaklığa çok bağlıdır. Bu nedenle sargı dirençleri ölçülürken sıcaklıklar da ölçülmeli ve kayıtlarda mutlaka ölçümdeki sıcaklık ta kaydedilmelidir. Sargı dirençleri, sargıların tüm bağlantı terminalleri arasında ve tüm kademelerde ölçülür. Bu sırada sargı sıcaklığı da uygun şekilde ölçülmeli ve katdedilmelidir.
Trafo İzolasyon Direnç Testi (Megger)
Transformatörün, gerek sargılarının toprağa ve gerekse sargılar arasındaki yalıtımın durumunun belirlenmesi ve işletme sırasında yapılacak ölçümler için referans oluşturması amacı ile yalıtkanlık direnci ölçümleri yapılır. Yalıtkanlık direnci, bir ölçme cihazı yardımı ile ölçülür. Test gerilimi “doğru gerilim” olup 1000 V DC ile 5000 V DC arasında değişebilir.
Gerilim uygulamasından sonraki 15. san, 30. san, 45. san ve 60. san ve 10. dakikadaki değerleri kaydedilmeli. Ayrıca test raporunda 60. saniyedeki yalıtkanlık direncinin (R60), 15. saniyedeki yalıtkanlık direncine (R15) oranı absorsiyon oranı olarak verilebilir. Ayrıca 10. dakikadaki değerin 1. dakikadaki değerine oranı da “ polarizasyon endeksi ( PE ) “ olarak verilir.
Yağ Dielektrik Dayanım Seviyesi Testi
Numune alım kurallarına uygun olarak trafodan alınan izolasyon yağ numunesinin, delindiği veya dayandığı gerilimin volt olarak ölçülmesi temeline dayanmaktadır. Yağ dielektrik dayanım testi TS 623 IEC 60296 standardı tanımlarına göre ile yapılmaktadır.
Termal Kamera Ölçümü
Termal kamera görüntüleme, bir tesisin makine dairesi, bir tesisin elektrik odası (trafo odaları) ölçümlerini kapsamaktadır. Termal kamera ölçüm raporlaması, ölçüm sırasında kullandığımız termal kameralar ile akredite olmuş yazılım aracılığıyla hazırlanır. DIN EN 13187 standartlarına uygun termal raporların yazılmasını sağlar.
TRAFO BAKIMINDA YAPILAN DİĞER İŞLEMLER
- Trafo metal gövdesinin bakımı
- Trafo yalıtkanlık direnci kontrolü
- Trafo yağı kontrolü
- Trafo yağ göstergesi kontrolü
- Trafo yağ sıcaklık göstergesi kontrolü
- Trafo soğutma sistemi bakımı (vantilatör vs)
- Trafo baglantılarının kontrol ve bakımı
- Trafo buşinglerinin bakımı
- Trafo conta ve civataların kontrolü
- Trafo merkezi aydınlatması kontrol ve bakımı
- Trafo merkezi akü ve şarj sistemi kontrol ve bakımı
- Trafo hücre girişlerinin güvenlik kontrolü ve bakımı
- Silikajel kabı, silikajel kontrölü
- Ark boynuzlarının mesefalerinin kontrölü ve ayarlanması
TRAFO ONARIM HİZMETLERİ
- Yağ Değişimi
- Mevcut Yağın Arıtılması (Treatman)
- Mevcut Yağa Yeni Yağ İlave Edilmesi
- G. , A.G. İzolatör (Bushing) ve Kademe Conta Değişimi
- Bulcholz Röle Değişimi
- Çift Kontaklı Termometre Değişimi
- G. ve A.G. İzolatör (Bushing) Değişimi
- G. ve A.G. Tij Değişimi
